Çocuğun Dünyasında Oyun
Çocuk kavramına dair aklımıza gelen anahtar kelimelerden biri şüphesiz oyundur. Çocuğun dünyasında önemli bir yeri olan oyun, çocuk için önemli bir ihtiyaçtır. Oyun yoluyla çocuk, hareket ihtiyacını giderir. Oyun, çocukluk döneminin vazgeçilmezidir.
Oyunun Çocuğun Gelişimindeki Önemi
Çocuğun ruhsal doyumunu sağlayan oyun, özellikle erken çocukluk döneminde farklı bir öneme sahiptir. Çocuklar oyun oynarken etkin rol almaktan hoşlanır ve yaşam deneyimlerini oyuna dönüştürmek isterler. Erken çocukluk döneminde çocuklar oyunu, yaşamı anlama ve anlamlandırma açısından bir araç olarak kullanır. Oyun, çocuklar için hayatın bir provası ve rahatlama biçimidir.
Çocukların kendi yaşam deneyimleriyle dünyayı anlamalarını sağlar. Gelişim ve öğrenme evrelerini önemli oranda etkiler. Oyun oynarken çocuklar, kendilerini kontrol etme, becerilerini geliştirme, kendilerine güvenme ve duygularını ifade etme gücü kazanırlar. Oyunun çocukların dünyasındaki önemini anlamak için çocukları oyun oynarken gözlemlemek yeterlidir.
Oyun Oynamanın Toplumsal Önemi
Ebeveynlerin, eğitimcilerin ve çocukla ilgilenen tüm bireylerin, çocukların gelişimini desteklemek için oyun oynama fırsatı ve alanları yaratmaları büyük önem taşır. Tarihte çocuklara oyun oynama hakkı, ilk kez Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi'nin 4. maddesinde yer almıştır (Curtis, 1994).
Yapılan araştırmalar, günümüz toplumlarında anaokulu eğitim müfredat ve uygulamalarında oyunun, bilişsel ve fiziksel gelişime yardımcı olduğu kabul edilse de, oyunun yetişkin kontrolünde yönlendirildiği ve çocuklara oyun süresi, oyun alanları konusunda söz hakkı tanınmadığını göstermektedir (Chilton, 2002).
Dijital Araçlar ve Serbest Oyunun Azalması
Ancak oyunun çocuk dünyasındaki iyileştirici etkisi, çocuğun kendi yönlendirdiği ve şekillendirdiği koşulda mümkün olur. Öte yandan, televizyon ve dijital araçlar, çocukların yaşam alanlarını ele geçirerek serbest oyunlarını kısıtlamıştır. Bir çocuk 12 yaşına gelene kadar televizyonda 100 bin şiddet sahnesine maruz kalır ve şiddeti bir çözüm yöntemi olarak benimser. Çocuklar birçok şeyi model alarak ve taklit ederek öğrenirler.
Televizyonda izledikleri çizgi filmlerde sevimli kahramanlar aracılığıyla çocukların hayatına giren şiddet unsurları, çocukların ileriki yaşamlarını da olumsuz etkiler. Çocukların dijital ortamda maruz kaldıkları programları incelediğimizde, çoğu TV kahramanının insan ilişkilerindeki sorunları şiddet kullanarak çözmeye çalıştıklarını görürüz. Dolayısıyla çocuklar da kendi ilişki ve sorunlarını şiddetle çözebileceklerini zannederler.
Şiddet Tohumları ve Medyanın Etkisi
Bu tür yayınlarla zihinlere şiddet tohumları ekiliyor. Şüphesiz ki günden güne üzüntü ve endişeyle izlediğimiz şiddet haberleri de bu tohumların tezahürleridir. Masum ve zararsız gibi görünen birçok çizgi film yayını aracılığıyla çocukların zihnine, subliminal adı verilen bilinçaltı tekniklerle şiddet ve cinsel içerikler yerleştirilmektedir. Bu teknik, bilincin fark edemediği ses ve görüntü yoluyla beyne iletiliyor ve çocukların zihinlerini ele geçiriyor.
Şehirleşme ve Oyunun Kısıtlanması
Uzayan eğitim süreleri ve çocukların güvenli bir şekilde oyun oynayacakları alanların olmaması gibi nedenlerle çocuklar oyun oynamaktan ve hareket etmekten mahrum kalıyor. Şehirleşmenin olumsuz etkileri, ebeveynlerin ve eğitimcilerin oyunu küçümseyen tavırlarıyla birleştiğinde, çocuklar en temel hakları olan oyundan mahrum kalıyor ve dijital araçların esiri haline geliyor.
Çocuklardan Öğreneceklerimiz
"Bir çocuğun bize tam olarak ulaşması ve bizim öğretmenimiz olması için gösterdiği meraka izin verseydik şöyle dememiz gerekirdi: Teşekkür ederim çocuk adam... Bana insan olmanın heyecanını ve eğlencesini hatırlattığın için. Seninle beraber büyümeme izin verdiğin için teşekkür ederim. Çünkü unuttuğum sadeliği, güçlülüğü, bütünlüğü, merakı ve sevgiyi, benzersiz olan kendi hayatıma saygı göstermeyi tekrar öğrenebiliyorum. Akan gözyaşların, büyümenin acısını ve dünyanın çilelerini öğrenmeme izin verdiğin için teşekkür ederim. Başka bir insanı sevmeyi, küçük veya büyük diğer insanlarla olmayı, hayatın akışı içerisinde yaşarken bir çiçek gibi büyüyen doğal bir hediyeymiş gibi gösterdiğin için teşekkür ederim..."
Çocuğun dünyasında oyunun iyileştirici gücü, gelişim ve öğrenme süreçlerinde büyük önem taşır. Oyun Terapisi hakkında daha fazla bilgi almak ve çocukların gelişimlerini desteklemek için uzmanlarımızla iletişime geçebilirsiniz.
