Madde Bağımlılığı Nedir?
Wellopia Ekibi
Madde Bağımlılığı Nedir?
Yapılan araştırmalar sonucu bağımlılığın, psikolojik, fizyolojik ve sosyal boyutları olan bir beyin hastalığı olduğu bilinmektedir. Uyuşturucu kavramı; uyuşturan, uyaran, halüsinasyon yaratıcı etkilere sahip olan, bireysel kullanıma bağlı olarak daha fazla kullanma isteği uyandıran, alınmadığında yoksunluk belirtilerine yol açan, bitkisel kökenli veya sentetik tüm maddeleri kapsamaktadır. Bağımlılığa neden olan maddeler, tütün, kokain, eroin, morfin, LSD, esrar gibi maddelerdir. Bu kullanılan maddeler yüksek bağımlılık yapıcı maddelerdir, bu sebeple vücut, madde alımında bir kere maddeyi tanıdıktan sonra bunu unutmaz ve her zaman alınmasını ister.
Madde Kullanım Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Bir yıl içinde aşağıdakilerden en az ikisi kendini göstermeli, klinik açıdan belirgin bir sıkıntıya ve işlevsellikte düşmeye yol açmalıdır:
- Planladığından daha büyük ölçüde veya uzun süreli kullanım,
- Maddeyi bırakmak veya kontrol altında tutmak için istek veya sonuç vermeyen çabalar,
- Maddeyi elde etmek, kullanmak veya etkilerinden kurtulmak için gerekli etkinliklere çok zaman ayırma,
- Madde kullanımı için çok büyük bir istek duyma ve kendini zorlanmış hissetme,
- Tekrar eden kullanım sonucu sorumluluklarını yerine getirememe (işte, okulda, evde),
- Olumsuz etkilerine rağmen kullanıma devam etme (toplumsal sıkıntılar veya kişiler arası sorunlar),
- Kullanımdan dolayı günlük etkinliklerin bırakılması veya azaltılması,
- Tehlikeli olabilecek durumlarda dahi kullanmaya devam etme,
- Olumsuz bedensel veya ruhsal etkilerin bilinmesine rağmen kullanmayı sürdürme,
- Maddeye tolerans gelişmiş olması yani istenen etkinin ortaya çıkması için artan madde gereksinimi veya aynı miktarda maddenin sürekli kullanımı sonucu etkisinin azalması durumu,
- Yoksunluk belirtileri (Bulantı, uykusuzluk, kusma, iştahsızlık, sinirlilik, bunaltı, huzursuzluk, saldırganlık, ishal, terleme, titreme, kas ağrıları, ateş vb.).
Madde Etkileri Nelerdir?
Uyuşturucu olarak kullanılan maddelerin kimyasal yapıları birbirinden farklıdır. Kullanıldıklarında merkezi sinir sisteminin farklı bölümlerini etkileyerek fiziksel ve psikolojik zarara yol açarlar. Kullanan herkes için bağımlı olma riski eşittir.
- Aklı ve iradeyi işlemez hale getirir. Kişiyi normal yaşam ve davranışlarından uzaklaştırır.
- Bulantı, kusma, kabızlık gibi sorunlara yol açar.
- İç organların zarar görmesine ve buna bağlı gelişen hastalıklara neden olur.
- Zehirlenmelere ve bu neden ölümlere sebep olur.
- Uyuşturucular, bireyin çevreye uyum yeteneğini azaltır. Bağımlı giderek aileden ve çevresinden koparak yalnızlaşır.
Madde Bağımlılığı Nedenleri?
Maddenin bağımlılık yapma süreci tamamen biyolojik sebeplere bağlıdır fakat kişilerin madde kullanmaya başlamasının bir çok nedeni olabilir. Ölüm, kaza, taciz, şiddet gibi travma etkili oolaylar, genetik yatkınlık, psikolojik sorunlar, kişinin bulunduğu ortam kişinin maddeye başlamasına neden olabilmektedir.
Bireylerin madde bağımlısı olma yolunda geçtiği bazı evreler mevcuttur. Bu evreler şunlarıdr;
- Birinci Evre: Bu evrede, madde kullanmada bir sakıncanın olmadığı, bir kere kullanmanın bağımlılık yapmayacağı düşüncelerle madde kullanılır.
- İkinci Evre: Bir kere maddeyi kullanan birey, ikinci aşamada madde kullanırken yaşadıklarını tekrar yaşamak ister. Bu sebeple birey, maddeyi tekrar kullanmış olur.
- Üçüncü Evre: Bu evre bireyin tamamen bağımlı olduğu evredir. Madde kullanılmadığı zamanlarda yoğun yoksunluk yaşanır. Madde kullanımı bireylerin hayatını olumsuz etkilemeye başlar.
Madde Bağımlılığı Tedavisi
Madde kullanan ve tedavi olmak isteyen, bu konudaki problemlerine çözüm arayan kişi ve yakınları hastanelere bağlı Alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezleri (AMATEM) ile psikiyatri kliniklerine başvurarak tedavi olabilirler.
Hasta ve doktor işbirliğiyle yürütülen tedavi, 2-6 hafta arasında hastanede yatarak arındırma ve bir yıl süre ile psiko-sosyal tedavi şeklinde gerçekleşmektedir.
Eğer sizlerde bu belirtilerinden bir veya daha fazlasına sahip olduğunuzu düşünüyorsanız vakit kaybetmeden bir uzman desteği almanız gerekmektedir. Online psikolog, diyetisyen ve danışmanlık hizmeti sunduğumuz Wellopia.co platformunda yazılı, sesli ve görüntülü seçenekleriyle Türkiye’nin her yerinden veya yurt dışından uzmanlarımızla kolayca iletişime geçebilir birebir terapi ve danışmanlık hizmetlerinden faydalanabilirsiniz. Her an online uzman desteği alabileceğiniz bu platform, ruh ve beden sağlığınıza yönelik çözümler sunar.
